Wentylacja polega na usuwaniu z pomieszczeń zanieczyszczonego powietrza i dostarczaniu w jego miejsce powietrza świeżego. W powietrzu, którym oddychamy unoszą się bakterie, wirusy, roztocza, czynniki alergenne, pleśnie, kurz, pyłki kwiatowe…a ich stężenie jest tym większe, im wyższa będzie wilgoć w budynku.
Wraz z wyrzucanym na zewnątrz zużytym powietrzem dom traci znaczną ilość ciepła. W nowoczesnym i energooszczędnym budynku nie można na to pozwolić i należy maksymalnie dużo ciepła zatrzymać.
Jest to możliwe dzięki zastosowaniu centrali wentylacyjnej z wymiennikiem ciepła. Centrala taka nazywa się rekuperatorem. Umożliwia ona odzyskiwanie ciepła z powietrza usuwanego, ażeby podgrzać nim powietrze pobierane z zewnątrz budynku. W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się rekuperatory z wymiennikiem krzyżowym.
Strumienie powietrza ogrzanego z wnętrza domu i chłodnego z zewnątrz przepływają przez przegrody wykonane z materiału dobrze przewodzącego ciepło, ale co najważniejsze, strumienie powietrza świeżego i zużytego nie mieszają się ze sobą. Jak sama nazwa wskazuje w rekuperatorach z wymiennikiem krzyżowym strumienie powietrza dostarczanego i usuwanego krzyżują sie ze sobą. Takie wymienniki pozwalają odzyskać do 80% ciepła.
Jeśli jednak zastosujemy rekuperator z podwójnym wymiennikiem współczynnik ten wzrasta do ponad 90%. Szczelne okna, drzwi oraz przewody wentylacyjne (za wyjątkiem miejsc, gdzie zachodzi spalanie gazu) powodują niezakłóconą pracę instalacji rekuperacyjnej, bez zbędnych strat ciepła.
Powietrze z rekuperatora rozprowadzane jest do poszczególnych pomieszczeń (w pionie i poziomie) rurami wentylacyjnymi. Izolacja chroni przed przenoszeniem się dźwięków oraz stratami ciepła na odcinkach prowadzących przez nieogrzewane pomieszczenia (strych, piwnica).
Instalację wentylacyjną najlepiej jest rozprowadzić w ścianach i stropach, myśląc o niej już na etapie budowy domu. Wtedy to najłatwiej będzie przeprowadzić przewody najkrótszą możliwą drogą, bez zbędnych załamań. Jeżeli instalacja powstaje w domu już istniejącym, można ją ukryć nad sufitem podwieszanym.
Na wylocie, w pomieszczeniach, montowane są anemostaty (nawiewowe i wyciągowe), które dają możliwość regulacji wypływu i wyciągu powietrza. Przekręcając ich tarczą można zwiększyć lub zmniejszyć natężenie przepływu powietrza. Instalacja systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła w domu jednorodzinnym to wydatek około 15.000 zł, który jednak szybko się zwraca w oszczędnościach na ogrzewaniu.
Przyjmując, że ciepło tracone przez wentylację w szczelnym domu to około 40% całego dostarczanego ciepła, to przy zastosowaniu rekuperatora odzyskujemy 70-80% z tych 40%, czyli prawie 30% ciepła traconego łącznie. Oznacza to, że rachunki za ogrzewanie w naszym domu mogą stać się do 30% niższe!
